Den nye punken?

Mote for menn er — vel, veldig mykje kjedeleg. Tradisjonelt, “trygt” og kjedeleg. Skal du pynta deg, så er det jakke/skjorte/bukse/slips som gjeld, enten det er kjøpt separat eller saman som dress. Av og til høyrer det ein vest til. Kva du enn kallar det, så er det ikkje dei heilt store forskjellane mellom jakkane, og slett ikkje buksene. Du må ty til smoking om du vil skilja deg litt ut, eller i sjeldne tilfelle, ein skjøtemanikk.

Ikkje misforstå meg, det kan sjå fint og stilig ut alt dette, men… Når alle menn går så og seie i det same og ser like ut, gi og ta ein pondus, så blir resultatet veldig kjedeleg og lite inspirerande. Heilt på sin plass nokre gongar, ei liding andre gongar.

Går me vekk i frå det stivpynta og ser på det som er litt meir ledig, og fritida, så er situasjonen mykje betre. Eller? Rett nok finn me ein god del fleire fargar og mønster/trykk på plagga, men ser me vekk i frå det, så er ikkje variasjonen så alt for stor likevel? Skjorter er skjorter, kor tjukke plagga er og kva stoff dei er laga av har litt å seia, halsopningar varierer litt, men ikkje så mykje. Her er det om å gjera å ikkje visa for mykje hud. Vel — det med å ikkje visa for mykje hud gjeld no meir enn berre halsen og området rundt den. Armane går greit å visa, men beina? Kortbuksene er ikkje korte no lengre, men likevel er dei visst uanstendig korte i enkelte situasjonar. Menn må ikkje rekna med at dei har lov å visa leggene sine, sjølv om det er sommar og sol. Det er vel gjerne fordi det ikkje er fint nok i dei situasjonane, og om menn skal vera fine — vel, sjå opp eit par avsnitt.

Når det gjeld sko så er vel situasjonen enno tydlegare: Nokre få typar i nokre få fargar, gjerne klumpete og lite elegante. Sandalar har luftehol, slik at lufta slepp fint til, men ikkje så mykje sol. Det er vel det med å visa for mykje hud som spelar inn igjen?

Det viser seg igjen i butikkane dette. Er butikken delt i kvinne- og herreavdeling, er sistnemnde klart minst. Minst utvalg tek minst plass. Men det er berre éin del av historien. Ta to like store butikkar, ein som sel herreklede, og ein som sel dameklede. Sistnemnde har likevel bra større utvalg. Kvifor? I herrebutikken ser du mange eksemplar av eit fåtal typar plagg, i damebutikken ser du mange ulike typar plagg, og heller færre eksemplar av kvart. Med andre ord: Menn skal kle seg likt (det er kjedeleg det) og kvinner skal kunne variere masse (det er ikkje kjedeleg.)

Har eg overdrive her? Eg er sikker på at det er mange menn som er såre nøgd med situasjonen slik han er, og det er greit nok det — for dei. Andre igjen er ikkje heilt nøgde, og leitar opp dei butikkane som tilbyr litt meir variasjon — men likevel på den trygge sida. Godt for dei, og hyggeleg at dei har eit valg dei er nøgde med.

Men altså, det er ein del som gjer eit opprør mot det etablerte moteregimet. Menn som ikkje vil bli tvungne inn i noko dei ikkje trivest med. Menn som tek i bruk sjokkerande metodar for å få uttrykka seg i klesvegen som dei sjølve vil. Rettnok, ikkje meir sjokkerande enn at kvinner har gjort det same dei siste 50 åra eller så. Dette er altså menn som bryt reglar for korleis herremoten skal vera. Sjølv om det ikkje passar alle, så er det vel greit at desse skal få velja å bruka det dei vil, slik som andre kan?

Akkurat det med den valgfridomen er ikkje like lett for alle, som med jamne mellomrom seier at ting dei ikkje likar sjølve (skjørt for menn, kremar/hudpleie for menn, metroseksuelle menn, etc) berre var eit moteblaff som no er over. Dei som stadig held på med slikt har ikkje forstått noko. Synd då, at marknaden for dei som ikkje har forstått noko berre blir større og meir attraktiv? For menn med skjørt, med høge hælar, dinglande øyredobbar, og som likevel er trygge på seg sjølve som menn, det er stadig eitt eller anna som gjer folk nyfikne der. Ser ein litt lengre enn sin eigen nasetipp, vert dei ikkje færre, og nye designarar er inne og lagar klede for regelbrytarane. Som Marjan Pejoski og herrekolleksjonen hans. (PDF)

Eg for min del synest det er gøy og spennande å sjå slike ting som bryt med det konvensjonelle. Sjølv om det òg kan dukka opp ein del designer-raritetar — men slik er det jo for alle designarar. 😉

Viktige ord

Day by Day-cartoon

Gutar leikar ikkje med dokker, sånn er det berre. Actionfigurar og denslags derimot, det er heilt greit. Me vil kanskje flira av ei sånn ordveksling som i teikneserien over, men etter ei stund så hadde visst det der kverna litt i bakhovudet, for eg kom til å tenkja på at det var i grunnen ei veldig kjent ordveksling det der, om enn på eit anna område: Klesplagg.

Eg går ut i frå at flesteparten er klar over at det finst eit herreplagg som går under namnet “kilt.” Det er òg fleire sterke meiningar om og rundt kilten, at han skal vera skotskrutete og brukast av skottar til dømes, men òg: Er kilten eit skjørt? I følgje definisjonen av eit skjørt er kilten ein bestemt type skjørt, men det er likevel mange som slett ikkje vil ha noko sånt snakk; ein kilt er ikkje eit skjørt!

Eg veit det er fleire døme på at det finst herre- og dameversjonar av same tingen, der herreversjonen slett ikkje må kallast det same som dameversjonen. Eg har vore ute for slikt – men ikkje kul om eg greier å koma på døme nett no… Hjelp?

Uansett, det eg undrar på er dette: Kvifor denne sterke motviljen mot å bruka same ord for same ting, enten det er for menn eller kvinner? Kvifor er det så viktig å bruka eigne namn – gjerne kun eigne namn – for herreversjonane?

Mannesminke

Ikkje før eg har nemnd menn og hårfarging i førre innlegg, så ser eg Aftenposten kjem med eit innlegg om sminke for menn. Ikkje det at det finst menn som brukar sminke – det er gammalt nytt – men at det no vert å finna i ei stor kjede som H&M. Ikkje berre kremar og slikt, men neglelakk, mascara osv. Er det teiknet på at sminke for menn no er blitt mainstream? At det faktisk er vanlg og godteke?

Vel…

Det er to ting som eg ikkje greier å la vera å tenkja på. Tydlegast er vel kommentarane til artikkelen, flesteparten av dei som har kome så langt er vel heller fordomsfulle. Raske til å dømma, utan å heilt veta kva dei snakkar om, ser det ut til.

Den andre tingen eg tenkjer på er H&M sine herreskjørt. Jada, dei har i alle fall hatt dei – har de ikkje sett dei, kanskje? Det kan sikkert vera fordi dei berre hadde skjørta inne i enkelte av butikkane sine, sjølv om dei vart seld unna fort. Skjørta vart ikkje spreidd rundt til alle butikkane i kjeda. Eg reknar i grunnen med at H&M vil bruka same praksis med sminken, at den kun vil vera tilgjengeleg i enkelte butikkar i større byar.

Så, sjølv om det no er i sortementet til ei stor kjede, så vil nok ikkje sminke for menn vera så heilt vanleg å sjå likevel, tenkjer eg. Men det er då ein start.

Akseptabelt!

Dette er ei oppfølgjing til posten “Akseptabelt?” Muleg det kan ha noko for forståinga av denne posten om du ser han i samanheng med den førre, og muleg du vil gjera deg ulike tankar alt etter om du les denne først eller sist.


Eg har ein venn som er som gutar flest: Han følgjer stort sett moten, går gjerne ut på by’n, har ingenting i mot ein fest, flørtar med jenter og så vidare. Alt er tilsynelatande heilt fint, men – han er likevel ikkje heilt fri til å gjera som han vil.

Det er ikkje slik at det er «forbode» å bryta lange tradisjonar og gå litt andre vegar enn det som blir venta, men dersom du faktisk gjer det …

Joda, alle i miljøet skal liksom vera så opne og aksepterande. Ikkje noko problem med dei som er sånn og sånn, det er heilt OK det – heilt til det er nokre av deira eigne. Det er presset kjennest: Det er heilt i orden at andre er slik og gjer det og det, men me er ikkje som dei. Ikkje alltid så særleg uttalt, men haldningar og måten det vert snakka på er talande nok, synest vennen min. Er du ikkje ein av oss, så blir du frosen ut. Uansett snakk om å vera både aksepterande og inkluderande.

Kva er det så vennen mi vil, som er så uaktuelt i miljøet hans? Han seier sjølv, at han kort og godt vil sleppa å måtta vera så «traust og kjedeleg» heile tida. Dvs, han er lei av at han alltid må vera røff når han går ut, uansett kva det er. Kremar for å ta vare på huda er bannlyst. Kleda må vera maskuline nok – og tru det eller ei, men trykk på gensrar er i grenseland! Skjørt? Det skal teoretisk sett vera «lov» – men det stillest store krav til person, situasjon og skjørtet for at slikt skal kunna gå: Skotte, bunadstid, og skjørtet må vera ein skotskrutete kilt. Greit nok, vennen min trivest med å gå i bukser og kleda det vert venta av han, han har ikkje noko i mot kleda. Det han ikkje likar er at han vera slik heile tida, på grunn av det andre meinar.

Og nei, det er ikkje ei lita, sær sekt det er snakk om her. Ingen religiøse «mørkemenn» som set agendaen. Her er det eit tverrsnitt av ein vanleg norsk by. Og likevel – det er altså slik at folk rynkar på nasa og kort og godt (for)dømmer gutar som vil kle seg, og kanskje te seg, litt annaleis enn det dei sjølve likar. «Er det muleg?» spør vennen mi. Han trudde folk var meir moderne no for tida. Trass alt, skjørt? «Kva er det med skjørt som gjer at gutar og menn ikkje skal kunna bruka det? Det er jo berre eit klesplagg. Men, diverre er det akseptabelt at slike haldningar rår.»

Akseptabelt?

Eg har ei venninne som er som jenter flest: Ho følgjer stort sett moten, går gjerne ut på by’n, har ingenting i mot ein fest, flørtar med gutar og så vidare. Alt er tilsynelatande heilt fint, men – ho er likevel ikkje heilt fri til å gjera som ho vil.

Det er ikkje slik at det er “forbode” å bryta lange tradisjonar og gå litt andre vegar enn det som blir venta, men dersom du faktisk gjer det…

Joda, alle i miljøet skal liksom vera så opne og aksepterande. Ikkje noko problem med dei som er sånn og sånn, det er heilt OK det – heilt til det er nokre av deira eigne. Det er då presset kjennest: Det er heilt i orden at andre er slik og gjer det og det, men me er ikkje som dei. Ikkje alltid så særleg uttalt, men haldningar og måten det vert snakka på er talande nok, synest venninna mi. Er du ikkje ein av oss, så blir du frosen ut. Uansett snakk om å vera både aksepterande og inkluderande.

Kva er det så venninna mi vil, som er så uaktuelt i miljøet hennar? Ho seier sjølv, at ho kort og godt vil sleppa å måtta vera så “hyperfeminin” heile tida. Dvs, ho er lei av at ho alltid må vera sminka når ho går ut, uansett kva det er. Kleda må vera feminine nok – og tru det eller ei, men bukser er visst ikkje det! Det skal teoretisk sett vera “lov” – men det stillest store krav til person, situasjon og buksene for at slikt skal kunna gå. Greit nok, venninna mi trivest med å vera “hyperfeminin” og kle seg slik vet vert venta av ho, ho har ikkje noko i mot kleda. Det ho ikkje likar er at ho vera slik heile tida, på grunn av det andre meinar.

Og nei, det er ikkje ei lita, sær sekt det er snakk om her. Ingen religiøse “mørkemenn” som set agendaen. Her er det eit tverrsnitt av ein vanleg norsk by. Og likevel – det er altså slik at folk rynkar på nasa og kort og godt (for)dømmer jenter som vil kle seg, og kanskje te seg, litt annaleis enn det dei sjølve likar. “Er det muleg?” spør venninna mi. Ho trudde folk var meir moderne no for tida. Trass alt, bukser? “Kva er det med bukser som gjer at jenter og kvinner ikkje skal kunna bruka det? Er det i det heile teke akseptabelt at slike haldningar rår?”

Rustikkseksuelle kvinner

RustikkDei fleste av oss har nok høyrt om metroseksuelle menn, dvs. menn som gjerne brukar kremar for å ta vare på huda si, kanskje pynta seg litt ekstra, og kan bruka skjørt av ulikt slag utan å vera redd for manndomen sin. Men kva med dei metroseksuelle kvinnene? Dei høyrer me ikkje noko om.

Det er vel ingen logisk grunn til at merkelappen ikkje skal brukast om kvinner som ter seg på same måte? Dersom ein vil insistere på at det er kvinnelege verdiar eller kvinnelege sider dei metroseksuelle menna viser, og rettferdiggjer at merkelappen kun skal brukast på menn av den grunn, så følgjer det at kvinner som viser mannlege verdiar eller mannlege sider av seg sjølv må få ein merkelapp. Kanskje “rustikkseksuell” er passande, om det skal vera motsetnadar, at metroen er det kvinnelege og det rustikke er mannleg.

Rustikkseksuelle kvinner – ein fin klang, er det ikkje? Kvinner som kan vera litt røffe, treng ikkje bruka makeup og ekstra pynt, og trer gjerne beina inn i eit par bukser, utan å vera redde for at det skulle kunna truga det kvinnelege ved dei. Det skulle vera ein tilsvarande definisjon som av metroseksuelle menn, og typen kvinner finst jo så absolutt. Slike rustikkseksuelle kvinner finn me over alt, og har gjort det lenge – men kor ofte høyrer du om merkelappar sett på dei? Heller sjeldan, vil eg tru.

Vert det i det heile teke sett merkelappar på kvinner, på same måte som på menn når dei går litt utanfor den smale stien av konformitet? Det ser ikkje slik ut for min del – alt er visst normalt for kvinner. Kvifor så denne iveren etter å klistra opp merkelappar på menn? Er det berre eit verkemiddel til å oppnå noko anna?

Nei, eg trur nok ikkje det er særleg bevisste tankar rundt dette. Ikkje blant dei aller fleste, i alle fall, men det stoppar ikkje fleire menn frå å oppleva forskjellen på menn og kvinner slik. Fordi det er ikkje berre merkelappar det er snakk om, men òg haldningar som følgjer med.

Og eg lurer altså på kvifor denne forskjellen er der – kvifor høyrer me aldri om t.d. rustikkseksuelle kvinner?