Det var ein varm ettermiddag i mai. Erik sat i stova og følgde med på klokka. Mora hadde nettopp reist til butikken, og søstera Elena var på trening. Han ville ha minst to timar for seg sjølv. To timar der han kunne vere… annleis.
Han venta til bilen til mora forsvann rundt svingen før han gjekk opp trappene og inn på rommet til Elena. Døra knirka litt då han opna den, og han stoppa ein augneblink, som om nokon kunne høyre det i det tomme huset. Rommet til Elena var ryddigare enn hans eige, med klede pent hengt opp i skapet og sminke organisert på kommoden.
Erik opna døra til garderobeskapet forsiktig. Der hang dei – dei fine kjolane, skjørta og blusane som Elena ikkje brukte lenger. Dei var for små for henne no, men akkurat passe for Erik. Han strekte ut handa og kjente på det mjuke stoffet i ein blomstrete kjole. Han hadde gjort dette fleire gonger dei siste månadene, men hjarta hans dunka framleis hardt i brystet kvar gong.
Med varsame rørsler tok han ut kjolen og la den på senga. Så fann han fram eit par strømpebukser og eit skjørt som passa til. Han skifta raskt, og kjente korleis dei mjuke stoffa omslutta kroppen hans. Framfor spegelen til Elena snudde han seg frå side til side. Kjolen fall fint rundt han, og han smilte til spegelbiletet sitt.
På kommoden stod Elenas sminkepung. Erik nølte eit augeblikk, men opna den likevel. Han prøvde å hugse korleis Elena hadde gjort det når han hadde sett på ho sminka seg. Litt rouge på kinnbeina, ein forsiktig strek med eyeliner, og så litt leppestift. Resultatet var ikkje perfekt, men han kjente seg vakker.
“Erik? Er du heime?”
Stemma til mora skar gjennom stilla, og Erik fraus til. Ho skulle ikkje kome heim på minst ein time til! Han høyrde stega hennar i trappa, og panikken greip tak i han. Han såg seg rundt etter ein stad å gøyme seg, men det var for seint.
“Erik, eg gløymde lommeboka mi, så eg måtte snu—” Mora stoppa brått i døropninga. Auga hennar vida seg ut då ho såg son sin stå der i kleda til søstera, med sminke i ansiktet.
“Å, Erik…” kviskra ho, med ein tone Erik ikkje kunne tolke. Var det sinne? Skuffelse? Han kjente tårene presse på.
“Mamma, eg…” Erik visste ikkje kva han skulle seie. Korleis skulle han forklare noko han sjølv ikkje fullt ut forstod?
Mora gjekk inn i rommet og sette seg på senga. Ho såg på Erik med eit uttrykk han ikkje kunne lese.
“Kom her,” sa ho og klappa på senga ved sida av seg. Erik gjekk nølande bort og sette seg, med hovudet bøygd i skam.
“Dette er Elenas klede og sminke,” sa mora roleg. “Har du gjort dette før?”
Erik nikka svakt, utan å møte blikket hennar.
Akkurat då høyrde dei ytterdøra opne og lukke seg. “Hallo! Eg er heime!” Elenas stemme ljoma gjennom huset.
“Elena! Kan du kome opp hit ein augneblink?” ropte mora. Erik stivna til. No ville alle vite det. Han ville aldri bli sett på same måte igjen.
Elena kom opp trappa og stoppa i døropninga, akkurat som mora hadde gjort. Ho såg på Erik, på kleda sine, på sminken, og så på mora.
“Elena,” sa mora, “eg har nettopp funne Erik i rommet ditt, ikledd dine klede og med din sminke. Sidan det er dine ting, tenkte eg du kanskje skulle få bestemme kva vi gjer med dette.”
Elena var stille eit augeblikk medan ho såg på broren sin. Så sa ho: “Eg veit akkurat kva eg skal gjere for å stoppe Erik frå å bruke kleda mine.”
Mora nikka. “Greitt, då overlét eg dette til deg medan eg fer tilbake til butikken. Eg må få handla det me treng til middag.” Ho reiste seg og gjekk ut, og let Elena og Erik vere aleine.
Då mora var ute av syne, gjekk Elena bort til kommoden sin og tok ut noko lite og svart. “Sjå her, Erik,” sa ho og viste fram eit lite kamera. “Eg visste allereie kva du dreiv med. Eg sette opp dette då eg merka at tinga mine hadde flytta på seg.”
Erik kjente blodet forsvinne frå ansiktet. “Du… du visste det?”
Elena nikka. “Men er eg sint? Nei. Dette er gamle klede som er for små for meg no.” Ho sette seg ved sida av Erik. “Og for å stoppe deg frå å bruke kleda mine, så gir eg dei gamle kleda mine til deg. Dei er no dine.”
Erik såg opp, forvirra. “Kva?”
“Det einaste eg ikkje likte var at du brukte sminken min – av hygieniske årsaker.” Ho tok fram ein liten pose frå veska si. “Difor har eg også ei lita ekstra overrasking til deg: Eg har kjøpt litt sminke til deg, din eigen.”
Erik opna posen og såg ned på dei nye sminkeprodukta – alt var hans eige. Han kjente tårene presse på igjen, men av ein heilt annan grunn denne gongen.
“Takk.” Stemma hans svikta litt så det kom fram ganske svakt. Han kremta litt for å reinska opp og fortsette: “Men … korleis … kvifor har du …”
Elena smilte og strauk han over kinnet der han leita etter orda. “Eg sa eg hadde sett opp kameraet sidan eg oppdaga at ein del klede hadde blitt flytta på. Trudde først det kunne vera mamma som hadde vore inne og sjekka, men fekk ikkje heilt det til å stemma heller – og det skjedde litt for ofte. Og det var kun etter eg byrja å leggja merke til det. Kanskje du har prøvd litt forskjellig lenge?”
Eric slo ned blikket og nikka forsiktig. “Det er i orden det. Eg hadde ein mistanke då eg slo vekk tanken om at det kunne vera mamma som sjekka storleiken, sidan kleda er for små til meg no. Det er jo slikt eg eigentleg skulle ha gitt vekk eller plassert i klesinnsamling, men eg venta med det – og då eg såg deg på filmen frå kameraet, så var det ikkje at du lånte kleda eg la mest merke til. Det var gleda du viste då du hadde dei på deg.”
“Så … du tok vare på dei … på grunn av meg?” Erik såg på Elena med store auge. Ho nikka. “Det gjorde eg – og no er eg glad for det.”
Det vart stille mellom dei, så tankane fekk synka inn.
“Kom, så viser eg deg korleis du bruker sminken rett,” sa Elena med eit smil. Ho tok fram ein sminkefjerner og tørka vekk den klønete påførte sminken frå ansiktet hans. Så byrja ho å sminka han på nytt, med varsame og presise rørsler.
“Du må passe på å blende foundationen godt inn i halsen, slik at det ikkje ser ut som du har på deg ei maske,” forklarte ho medan ho arbeidde. “Og når det gjeld klede,” heldt ho fram, “så passar denne kjolen fint med dei svarte strømpebuksene, men ikkje med dei grå. Og dette skjørtet her går betre med ein enkel topp, ikkje ein med mønster.”
Ho stoppa litt opp, og såg på Erik, og deretter på kleda. “Kanskje me skal finna eit flott antrekk til deg no? Få deg til å sjå meir feminin ut?”
“Kan me?” Han såg forventningsfullt på henne.
“Absolutt!” Elena smilte til han og fann raskt fram eit antrekk ho elska då ho var mindre. “Du rørte aldri undertøyet mitt, men eg har jo litt av det òg i din storleik no. Vil du ha det på?”
Å sjå augene til Erik lyse opp var godt nok svar, så ho fann fram både truse og BH til han. Enkelte jenter byrja så smått å utvikle bryst i den alderen, men ein BH kunne òg få han til å kjenna seg litt meir som jente, sjølv utan innlegg. Han hadde teke av seg mesteparten av kleda medan Elena hadde funne fram alt til det nye antrekket, og stod der i berre underbuksa, litt sjenert.
Elena smilte. “Eg snur meg rundt eg, så du kan skifte. Sei i frå når eg kan sjå igjen.”
Det tok ikkje lange stunda før han var klar, “OK, du kan snu deg igjen, men … korleis greier du å festa BH-en?”
Då ho snudde seg rundt att stod Erik der i truse og strømpebukse, og prøvde å feste BH-en på ryggen. Ho viste korleis han kunne feste den mens hektene var i front, og deretter snu BH-en rundt og få skulderstroppene på plass etterpå. Og BH-en var den perfekte storleiken, kjende ho, medan Erik var fascinert over korleis den formpressa A-cup-en gav han illusjonen av små bryst. Elena stod smilande og såg på korleis han kjende på dei, litt som ho sjølv gjorde då ho prøvde ein for første gong. “Etter kvart så kan me få litt innlegg i tillegg,” sa ho, “Så kan brysta dine veksa med deg.”
Erik såg raskt på henne, der ho blunka til han. Han smilte og fekk på seg resten av antrekket, og såg forventningsfullt på henne.
“Det er godt du ikke har vore hjå frisøren på ei stund no, sånn at me kan fikse litt på frisyren din,” sa ho og plukka fram hårbørsten og litt hårgele. Ho arbeidde konsentrert med å forme håret så feminint som ho greidde. “Hmmm. Ikkje så gale, men det er noko som manglar …” Ho såg tankefullt på han, før augene lyste begeistra opp. “Kanskje eg har …” Eine kommodeskuffa vart dregen ut, og ho rota litt nederst og innerst i ho. “Jess, der har me det! Det gamle smykkeskrinet mitt.”
Det vart forsiktig opna, og ho fann fram litt hårpynt som ho festa, eit søtt smykke som ho hengde rundt halsen til Erik, og eit par øyreklips.
“Der, no har du det, alt som trengst for å ha komplett antrekk.” Elena såg raskt gjennom resten av innhaldet i smykkeboksen. “Og denne kan du få òg, desse smykkene passar til deg no.”
Då ho var ferdig, leidde ho Erik til den store spegelen. Erik gispa då han såg seg sjølv. Han såg … vakker ut. Som ei jente. Som seg sjølv, men likevel heilt annleis.
“OK, Erika,” sa Elena med eit smil. “Tid for å få dei nye kleda dine inn i din eigen garderobe.”
“Erika?” kviskra Erik.
“Om du vil,” svara Elena. “Det er opp til deg, og kva du synest passar best. Nett no er du veslesøster mi, men kanskje det berre vil vera av og til? Både mamma og pappa vil nok lura litt, dei òg kva du føler.”
Dei tok med seg Elenas gamle klede – no Eriks, eller kanskje Erikas – og gjekk til rommet hans. Saman rydda dei plass i skapet hans og hengte opp kjolane, skjørta og blusane, eitt plagg om gongen.
“Mamma kom heim att for ei lita stund sidan. Skal me gå ned og vise henne?” spurde Elena.
Erik nikka forsiktig.
Mora stod ved kjøkkenbenken og skrelte poteter då dei kom ned. Ho snudde seg og augo hennar vida seg ut då ho såg forandringa.
“Elena…” byrja ho.
“Eg gjorde akkurat det eg sa eg skulle gjere,” sa Elena raskt med eit smil. “Eg stoppa han frå å bruke kleda mine ved å gi dei til han i staden. No er dei Erika sine, og eg og veslesøstera mi skal nok ha våre private motevisingar etter kvart.”
Mora såg på Erik, no vakker og tryggare enn ho hadde sett han på lenge. Ho sukka, men det var ikkje av sinne eller skuffelse. Det var meir som… aksept.
“Vel, eg kan ikkje vere sint,” sa ho og rista på hovudet med eit lite smil. “Elena har jo gjort akkurat det ho sa ho skulle gjere.”
“Mamma,” sa Erik mjukt, “er det… er det greitt?”
Mora la frå seg potetskrellaren og tørka hendene på forkleet. Ho gjekk bort til Erik og strøk han over håret. “Erik – eller er det Erika no? – det er greitt. Det vil ta tid for meg å forstå alt dette, men eg elskar deg uansett kven du er eller korleis du kler deg. Det vil eg alltid gjera! Men du må nok fortelja både meg og pappa kva du føler og kjenner deg som, når han kjem heim, og ikkje vera redd for å fortelja oss alt.”
Den kvelden åt dei middag saman, som ein familie. Og for første gong kunne han visa ei side av seg sjølv, utan å vere redd for reaksjonane. Han visste ikkje kva framtida ville bringe, eller kven han eigentleg var enno, men han visste at han ikkje var aleine. Og akkurat no, var det nok.